XX lat Wydziału Szkolenia Specjalistycznych Grup Ratowniczych

6 grudnia 2019 roku odbyła się uroczysta zbiórka z okazji XX-lecia funkcjonowania działu a następnie wydziału zamiejscowego SA PSP w Krakowie z siedzibą w Nowym Sączu. Zbiórka rozpoczęła się od przywitania przez Z-cę Komendanta Szkoły mł. bryg. Marcina Szewerniaka byłych i obecnych pracowników Wydziału. Następnie naczelnik wydziału – st. bryg. Robert Kłębczyk, przedstawił zarys historii funkcjonowania działu/wydziału.

Początki Wydziału Szkolenia Specjalistycznych Grup Ratowniczych w Nowym Sączu sięgają 1999 roku. Pierwotna koncepcja utworzenia w Nowym Sączu ośrodka szkolenia specjalistycznego dla Grup Poszukiwawczo-Ratowniczych powiązana była ściśle z powstaniem i rozwojem Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej PSP z Nowego Sącza – pierwszej GPR PSP w Polsce. Przejęty po zakładowej straży pożarnej obiekt postanowiono zmodernizować i rozbudować, m.in. dobudowując do niego skrzydło, w którym docelowo miałby powstać ośrodek szkolenia, z własną bazą lokalową i szkoleniową. Głównym zadaniem ośrodka miało być prowadzenie szkoleń dla Grup Poszukiwawczo-Ratowniczych PSP.

Kierując się tym zamysłem w roku 1999 ówczesny Komendant SA PSP w Krakowie – mł. bryg. Wiesław Leśniakiewicz powołał do życia podległy Wydziałowi Nauczania Dział ds. Szkolenia Grup Poszukiwawczo-Ratowniczych z siedzibą w Nowym Sączu. Kadrę działu utworzyło 6 oficerów i aspirantów z GPR Nowy Sącz – dotychczasowych funkcjonariuszy JRG PSP nr 2 w Nowym Sączu. Kierownikiem działu został mł. kpt. mgr inż. Sławomir Wojta. Równocześnie, w ramach inwestycji KW PSP w Krakowie prowadzono prace remontowo-budowlane przy obiekcie oraz rozpoczęto przygotowywanie koncepcji stworzenia specjalistycznego poligonu szkoleniowego. Wśród zadań statutowych działu znalazło się m. in. prowadzenie szeroko pojętych szkoleń specjalistycznych dla PSP i KSRG, ze szczególnym naciskiem na szkolenie grup poszukiwawczo-ratowniczych. Biorąc pod uwagę duże zapotrzebowanie na szkolenia specjalistyczne oraz dobre wyniki dydaktyczne osiągane przez kadrę działu, w roku 2001 podjęto decyzję o jego reorganizacji i utworzeniu w jego miejsce Wydziału Szkolenia Specjalistycznych Grup Ratowniczych. Kadrę wydziału zwiększono do 10 osób, zaś jego naczelnikiem został mł. bryg. mgr inż. Maciej Halota – dotychczasowy Zastępca Komendanta Wojewódzkiego PSP w Krakowie, twórca GPR PSP Nowy Sącz.

1 stycznia 2014 roku, w związku z reorganizacją Straży Granicznej i likwidacją Karpackiego Oddziału SG w Nowym Sączu, Szkoła Aspirantów PSP w Krakowie przejęła część terenu i budynków likwidowanego oddziału (obecnie ponownie przekazane Straży Granicznej), natomiast wydział w Nowym Sączu zatrudnił pracowników cywilnych z reorganizowanej jednostki.

Obecnie (stan na 09.12.2019 r) służbę w wydziale pełni 8 funkcjonariuszy oraz zatrudnionych jest 10 pracowników cywilnych. Ponadto w obiekcie wydziału pracuje kolejnych 5 pracowników cywilnych, podległych innym komórkom Szkoły.

W ramach wykonywanych obowiązków służbowych pracownicy wydziału wchodzą w skład Specjalistycznej Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej PSP „Nowy Sącz”. Grupę tworzy obecnie 35 ratowników z KM PSP w Nowym Sączu oraz 10 strażaków SA PSP w Krakowie (w tym 8 funkcjonariuszy WSSGR). Specjalistyczna Grupa Poszukiwawczo- Ratownicza PSP „Nowy Sącz” od początku swojego istnienia (wcześniej jako GPR Nowy Sącz, a następnie Małopolska GPR), włączona jest w struktury Centralnego Odwodu Operacyjnego Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego oraz przewidziana jest do działań ratowniczych również poza granicami kraju.

Przez XX lat funkcjonowania wydziału jego funkcjonariusze uczestniczyli w następujących międzynarodowych misjach ratowniczych i humanitarnych:

1. Albania – pomoc humanitarna z Polską Misją Medyczną na rzecz uchodźców z Kosowa; kwiecień-sierpień 1999.

2. Turcja, Cinarcik – akcja ratownicza po trzęsieniu ziemi; sierpień 1999.

3. Turcja, Duzce – akcja ratownicza po trzęsieniu ziemi; listopad 1999.

4. Rumunia – pomoc humanitarna po powodzi; kwiecień 2000.

5. Indie – działania ratownicze po trzęsieni ziemi; styczeń-luty 2001.

6. Iran – pomoc ofiarom trzęsienia ziemi; grudzień 2003-styczeń 2004.

7. Pakistan – działania ratownicze po trzęsieniu ziemi; październik 2005.

8. Indonezja wyspa Jawa – pomoc humanitarna, działania ratownicze po trzęsieniu ziemi; czerwiec 2006.

9. Haiti – działania ratownicze po trzęsieniu ziemi; styczeń 2010.

10. Japonia – koordynacja pomocy humanitarnej po trzęsieniu ziemi i tsunami; marzec-kwiecień 2011

11. Ukraina – konwój z pomocą humanitarną w związku z działaniami wojennymi; grudzień 2014

12. Nepal – działania ratownicze po trzęsieniu ziemi; kwiecień-maj 2015.

Ważnym zadaniem statutowym wydziału jest organizacja egzaminów zespołów ratowniczych z psami. Od roku 2013, po wejściu w życie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie zwierząt wykorzystywanych w akcjach ratowniczych, Komendant Główny PSP wyznaczył Szkołę Aspirantów PSP w Krakowie na organizatora egzaminów przewodników i psów ratowniczych specjalności gruzowiskowej i terenowej. Egzaminy, których organizacja spoczęła na Wydziale Szkolenia Specjalistycznych Grup Ratowniczych, prowadzone są na terenie całego kraju, przede wszystkim w oparciu o poligony gruzowiskowe w Nowym Sączu, Żaganiu oraz Gdańsku (specjalność gruzowiskowa), a także tereny otwarte (specjalność terenowa). Corocznie przeprowadzanych jest od kilku do kilkunastu egzaminów, których pozytywne zaliczenie przez zespoły poszukiwawcze jest warunkiem dopuszczenia ich do akcji ratowniczych oraz poszukiwawczych prowadzonych z wykorzystaniem psów.

Przez 20 lat funkcjonowania wydziału:

·       Służbę pełniło 13 funkcjonariuszy (w tym jeden funkcjonariusz zamiejscowy wydziału zamiejscowego).

·       Pracowało 21 pracowników cywilnych.

·       Służyło 9 psów ratowniczych.

·       6 funkcjonariuszy i byłych funkcjonariuszy Wydziału uzyskało statut „Weterana działań poza granicami kraju”.

·       Przeprowadzono 415 szkoleń i warsztatów, w których uczestniczyło 7338 osób z PSP, OSP, Policji, Straży Granicznej, GOPR, TOPR, CSRG oraz osób cywilnych, a także ratowników z Niemiec, Cypru, Turcji, Armenii, Palestyny, Czech, Słowacji, Litwy, Rosji, Estonii, Szwecji, Białorusi, Ukrainy i Wielkiej Brytanii.

·       Zrealizowano 41 sesji egzaminów zespołów ratowniczych z psami, podczas których przeegzaminowano 2127 zespołów.

Kolejnym punktem zbiórki była prezentacja slajdów przypominających najważniejsze wydarzenia związane z historią wydziału, po której przyszedł czas na wspomnienia i podsumowania.

Ostatnim punktem zbiórki było pożegnanie pani Doroty Pawlik, pracownika wydziału,  która w ostatnim okresie czasu przeszła na zaopatrzenie emerytalne.

Oby kolejne lata istnienia Wydziału Szkolenia Specjalistycznych Grup Ratowniczych przyniosły co najmniej takie same owoce jak te 20 lat, które właśnie minęły.

Opracowanie: st. bryg. Robert Kłębczyk, bryg. Tomasz Traciłowski

Zdjęcia: st. bryg. Robert Kłębczyk, Krzysztof Gniady, Małgorzata Bednarek